Grondels

• Komen wereldwijd voor; 2000 soorten
• Inheemse soorten in Nederland: 
• In Nederland sinds 2000 zo’n 20 invasieve soorten
  • Is dat een probleem?
  • Waar komen ze vandaan?

Toch is er wel een interessant verhaal te vertellen. Het grootste deel van de in Nederland voorkomende grondels zijn invasieve soorten die Nederland hebben bereikt als direct gevolg van menselijk handelen. Er zijn tekenen dat ze een bedreiging zijn voor inheemse soorten zoals de rivierdonderpad en en de beekdonderpad,

Tot het begin van de jaren 1990 kwamen er in Nederland slechts enkele grondelsoorten voor, met name in in de Nederlandse kustgebieden en brakwateromgevingen, voornamelijk de Zwartbekgrondel, Gewone grondel, Donkerbuikgrondel en Glasgrondel,

In de afgelopen dertig jaar zijn er dus zo’n 25 verschillend soorten bijgekomen. Een klein deel heeft de Nederlandse kustgebieden bereikt via de zee door noordelijke opschuiving, de rest is het gevolg van menselijk handelen. 

In de Noordzee komen ongeveer 10 soorten grondels voor. De meeste hiervan zijn kustgebonden en leven in zoute en brakke wateren. Enkele veelvoorkomende soorten zijn:

1. Zwarte grondel (Gobius niger)
2. Gewone grondel (Pomatoschistus microps)
3. Donkerbuikgrondel (Pomatoschistus minutus)
4. Gestippelde grondel (Pomatoschistus pictus)
5. Glasgrondel (Aphia minuta)
6. Leopardgrondel (Thorogobius ephippiatus)
7. Baels grondel (Gobiusculus flavescens)
8. Zandgrondel (Pomatoschistus lozanoi)
9. Berggrondel (Buenia jeffreysii)
10. Steengroefgrondel (Gobius cobitis)

In tegenstelling tot de zoete wateren van Nederland, waar invasieve soorten zoals de zwartbekgrondel (Neogobius melanostomus) en Kesslers grondel (Ponticola kessleri) sterk in opkomst zijn, zijn deze exotische soorten nog nauwelijks in de Noordzee aangetroffen.

Bronnen
Nature Today
ChatGPT

Invasief

Tot 1992 kwam de grondel in Europa alleen voor in de Zwarte Zee (endemisch) en als invasieve soort in het stroomgebied van de Donau. Tot 1992 waren de stroomgebieden van Rijn en de Donau gescheiden.

In 1992 werd het Main-Donau kanaal geopend, waarna de grondel zijn weg vond naar Nederland en de randen van de Noordzee. 1992 – Het Main (Rijn) – Donau kanaal verbindt de Zwarte zee met Nederland en de Noordzee.

Verspreiding in Nederland