‘Pre-Angkor’ is de periode vanaf de val van ‘Funan’ (6e/7e eeuw) tot aan het begin van de 9e eeuw.

Handelsroute China – India

Het vasteland van Zuid-Oost Azie bevond zich in de eerste twee eeuwen van onze jaartelling aan de martitieme handelsweg tussen China en India. Toen de overlandse route tussen India en China werde geblokkeerd door nomadische volkeren in Centraal-Azie, stapten beide landen over naar de zeeroute voor handel. Schepen uit India zeilden om het Maleisische schiereiland noordwaarts tot aan de zuidelijke staten van toenmalig China, en Chinese schepen reisden zuidwaarts.

Eo-Oc
Bij de archaealogische site Eo-Oc in de Mekong delta zijn Romeinse munten, Indiase juwelen en Boeddhistische objecten gevonden. Eo-Oc was mogelijke een havenplaats op de maritieme handelsroute, die ook het Romeinse Rijk verbond met Oost Azie.

Funan en Chenla

Adapted from source

De naam Funan wordt vermeld in Chinese teksten uit de 3e eeuw, voor het gebied van de beneden Mekong van hedendaags Cambodia en Zuid-Vietnam. De inwoners spraken waarschijnlijk een aan de Mon-Khmer taalfamilie verwante taal. ‘Funan’ is mogelijk een verbastering van bnam (Oud-Khmer , uitgspreken als phnom: berg of heuvel).

Chinese teksten uit de tweede helft van de 6e eeuw vermelden vervolgens de opkomst van Zhenla (Chenla), gesitueerd in het gebied van de Mekong in hedendaags zuidelijk Laos.

Chenla lijfde Funan in en groeide mogelijk uit tot een rijk dat zich uitstrekte tot de zuidgrens van het toenmalige ‘Chinese domein’ (langs de zuidgrens van de zuidelijke Li-Sung, in de periode van de Noordelijke en Zuidelijke Dynastien, 420-589 AD).

In de 8e eeuw splitste Chenla zich in het noordelijk ‘Chenla van het land’ (zuidelijke grens langs de noordoever van Tongle Sap) en het zuidelijk ‘Chenla van het water’ (gebied ten oosten van Tongle Sap, waaronder voormalig Funan).

Directe voorlopers van de Khmer beschaving?

De koninkrijken van Funan en Chenla worden wel gezien als de voorlopers van de Khmer beschaving. Maar wetenschappers, waaronder Claude Jacques, (Roony, 1994), denken dat Funan en Chenla slechts twee van vele staten waren (hoewel wel de belangrijkste) en dat zij zichzelf ‘koninkrijken’ noemden in hun relatie tot ‘China’, aan wie zij tribuut betaalden.

Roony (1994, pp 22) vermeldt m.b.t. Funan en Chenla: Knowledge of them, though, relies solely on Chinese sources and their existence is not supported by either archaeological or epigraphical evidence. Additionally the names of the two states are not mentioned in any existing inscriptions of the time and they are unknown in Khmer language.

Roony’s opmerking stamt uit 1994 en inmiddels zijn we 25 jaar verder.
(Note to self: Ik moet Kunthea vragen of er inmiddels meer ontdekt is).

bron: Dawn Roony, Ankor. An Introduction to the Temples (1997)